سه شنبه 21 خرداد 1392
قسمت سوم
شوِك مرگ
امام علي (ع) ميفرمايد:
وَ اللهِ لاَبْنُ اَبي طالِبٍ اَنَسُ بِالمَوتِ مِنَ الطِّفْلِ بِثَديَ اُمِّهِ؛(24) به خدا سوگند،پسر ابوطالب به مرگ مشتقاق است بيش از آنچه كودك را به پستانمادر اشتياق است.
چرا شوك؟
اگر مرگ محمل انتقال از دنياي متغيّر و فاني به جهان ثابت و پايدار است،پس چرا بيصبرانه در انتظارش نباشيم.
آن سوي اين جهان، جهاني ازلي و ابدي است كه اگر آدمي با آگاهي وآمادگي در آن پاي نهد، «آن جا را اسراري پايدار و محل امن و آسايشخواهد يافت. جايگاه پاكان و نيكان و اولياي برگزيده كه قرآن كريم آن جا راستوده و ساكنانش را برگزيده و بزرگ داشته است و آدمي را بدان جافراخوانده و راه نموده است».(25) علي (ع) در وصف بهشت ميفرمايد:
اگر به چشم دل، وصفي را كه از بهشت براي تو ميشود، بنگري، از آنچه در دنيا است ـ از خواهشها و لذّتها و منظرههاي آراستهاش ـ دلبر خواهي كند و انديشهات حيران ماند. چون در آواز به هم خوردنبرگهاي درختانش بينديشي؛ درختاني كه بر كنارههاي رودهايشروييدهاند و ريشه در تپههاي مشك فرو بردهاند، خوشههاي مرواريداز شاخههاي نازك و درشت آنها آويزان است، ميوههاي گوناگون درغلاف گلها جاي گرفتهاند و بي هيچ رنجي آنها را توان چيد و همانگونه كه چيننده را آرزو است، در دسترس قرار ميگيرند.
مهمانداران و خدمتگزاران بهشت لحظهاي از آن كاخها و ساكنانشغفلت نكنند و مدام با طعامهاي لذيذ و شرابهاي گوارا پذيراييميكنند. ساكنان آن ديار در تكريم خداوندند و از هرگونه دگرگوني وجابهجايي در امانند. اگر دل به آن مناظر زيبا بسپاري، از دل و جان دراشتياق آن سامان خواهي بود و چون مرگ، دروازه آن ديار است، آرزوميكني از همين جا تو را بردارند و به گور سپارند.(26) كُلُّ شَيءٍ مِنَ الا´خِرَهِ عِي'انُهُ اَعْظَمُ مِن سَماعِهِ؛(27) هر چه در جهان آخرتاست، ديدنش بسي خوشتر از شنيدن است. بنابراين، حتّي اگر آدمي به دنياي پس از مرگ يقين نيابد، با وجود احتمالنيز بايد بسي بكوشد و سعي خويش را به كاربندد كه اقتضاي عقل سالم و خردناب جز اين نيست. علي (ع) ميفرمايد:
راه و رسم فرزانگان و خردمندان آن است كه از دنياي فاني رويبرتابند و به انديشه سراي باقي فرو روند و شوك حيات جاودان بهشتيرا در سر كنند.(28)
كسي كه مرگ را دروازه زندگي جاودان ميداند و از شرافت و شكوهجهان آخرت آگاه است، بيصبرانه انتظار مرگ ميكشد. مرگ براي اورويدادي بسيار بزرگ و باشكوه است. حبّ بقاي ازلي و شوك حيات معنوي وشادماني رهايي از حيات حيواني او را چونان ميكند كه مرگ را بهترين هديهميشمارد. از اين رو علي (ع) ميفرمايد: برترين هديه براي مؤمن مرگاست.(29)
البته مرگ براي بيايمانان نيز ميتواند ارزشمند باشد؛ زيرا:
الف) آنان را از ادامه زندگي حيواني و افزودن بر گناه و تبهكاري بازميدارد. علي (ع) ميفرمايد: مرگ آسايش است براي كسي كه بنده شهوت واسير هواي خويش است؛ زيرا هر چه زندگياش طولاني گردد، گناهانش افزونميگردد و ستمكارياش بر خويشتن بسيار ميشود.(30) اگر زندگي دنيا بيفرجامو بيهدف باشد، «ابتر» است و براي خردمندان تحمّلناپذير ميگردد.
وصف شوك
امام علي از شوك خويش به مرگ چنين پرده برميدارد.
وَ اِنَّ اَحَبَّ م'ا اَنَا لا'ٍِ اِلَيَّ الْمَوْتُ؛(31) محبوبترين چيزي كه در انتظار آنم،مرگ است.
دلبستگي انسان به زندگي دنيوي، به ميزان مرگ انديشياش وابسته است.اگر دنيا زده باشد، به مرگ نميانديشد و بدان سبب كه براي حيات اخرويآماده نيست و ذخيره نيندوخته است، مرگ را بسيار سخت مييابد. علي درنامهاي به حارث همداني ميفرمايد: سخت بپرهيز از اين كه چون مرگ بهسراغت ميآيد، در جست و جوي دنيا از خدا گريخته باشي.(32)
شوك مرگ محبّت دنيا را در دل انسان كاهش ميدهد: هر كه مرگ را دربرابر خود مجسّم كند، خويش را به امور دنيوي مشغول نميسازد(33) و از اينرو، فريب دنيا را نميخورد؛(34) به آرزوها دل نميبندد و بر نيكوكاري خودميافزايد.(35)
اشتياق آدمي به مرگ بسيار شگفتانگيز است. وقتي انسان سوداي مرگدر سر ميپروراند، بيگمان به مقامي كه ديگران از آن بيبهرهاند، رسيدهاست. قرآن كريم آرزوي مرگ را نشانه عشق انسان به خدا ميداند:
بگو: اي يهوديان، اگر از ميان مردم تنها خود را دوستان خدا ميدانيد،پس آرزوي مرگ كنيد اگر راست ميگوييد.(36)
علي (ع) به حارث همداني ميفرمايد: «مرگ را جز با شرايطش آرزو مكن».(37) و در جاي ديگر ميفرمايد: من با بصيرتي از درون و يقيني كه خدايمبخشيده است، درباره گمراهي آنان و راه راستي كه برگزيدهام شك ندارم.مشتاق ديدار پروردگارم و به پاداش نيك او اميدوارم.(38)
|
نظرات شما عزیزان:
:: برچسبها: شوک مرگ, علی واشتیاق به مرگ, جهان برتر, بهشت, راحتی واقعی, حیات جاودان, انتظارمرگ, رهای از حیات حیوانی , برتری هدیه مومن, مرگ برای گناهکار, عشق انسان به خدا, دیدار پروردگار,
نويسنده : علی